Với mảnh chữ S cong cong chiều dài hơn 3000 km bám biển, nước ta nổi tiếng với những bãi cát dài lượn theo sóng, những ghềnh đá nhấp nhô, những đảo gần xa nước trong vắt. Ai yêu mến biển hẳn biết tới Lý Sơn. Mảnh đất quê hương ta giữa lòng biển đẹp như mộng như mơ. Nào là làn nước biếc, nào là trời cao, nào là rặng dừa nghiêng nghiêng đón gió. Và có cả những đồng hành tỏi nhuốm nắng, nhuốm mưa, nhuốm mồ hôi của người dân lao động.
Lý Sơn là một huyện đảo của nước ta thuộc tình Quảng Ngãi. Nơi này được phát hiện ra cách đây độ 400 năm. Ngày Lý Sơn được phát hiện, khung cảnh hoang sơ bao quanh là ré. Ré là một loài cây họ gừng, mọc ở Lý Sơn nhiều đến mức mà người ta gọi huyện đảo này là Cù Lao Ré.
Người dân ngày một tới Lý Sơn nhiều hơn. Tới Lý Sơn họ đem theo những loài cây khác. Và hành, tỏi trở thành loài cây thứ hai bám rễ và sóng ở nơi này. Theo cánh sóng, hành tỏi từ đất liền đi ra biển cả nhưng cũng lại từ khơi xa kia, trở về là thứ hành tỏi thơm ngon đặc sản ít nơi đâu sánh bằng.
Thương hiệu hành, tỏi Lý Sơn đi xa, khiến nhiều người gọi nơi đây là “vương quốc” của hành tỏi.
Đồng tỏi, đồng hành Lý Sơn cũng chẳng khác nào những ruông bậc thang miền Bắc. Vạt đồi, xếm tầng qua bao nhiêu thế hệ người mới nên quả ngọt ngày hôm nay. Lý Sơn cũng đổi biết bao mồ hôi trong những mặn mòi của biển để cải tạo lớp đất đá dung nham xưa kia.
Hành trình của tỏi, hành Lý Sơn là hành trình đi tìm cái đẹp qua bàn tay, khối óc của con người. Đất nước ta đẹp ngày hôm nay là bởi những mảnh vùng miền yêu thương như thế.
Tỏi Lý Sơn nổi tiếng về chất lượng không chỉ nhờ điều kiện tự nhiên mà còn bởi sự cần cù và mồ hôi nước mắt của người dân nơi đây. Theo người dân ở đây, một lần “làm đất”, tức lấy đất mới và cát mới tạo nên hỗn hợp đất trồng tỏi thì trồng không quá hai vụ là phải làm đất mới.
Hành, tỏi thường có thời gian sinh trưởng khoảng nửa năm, từ tháng 9, tháng 10 rồi thu hoạch vào tháng 2, tháng 3 năm sau.Có dịp đến đảo tỏi vào mùa thu hoạch, nhiều du khách ra tận đồng tỏi để tham quan và mua tỏi mang về đất liền như một món quà chỉ có ở Lý Sơn mùa này.
